PEDİATRİK ERGOTERAPİ

Vestibüler sistem

• Vestibüler sistem rahim içinde gelişmeye başlayan ilk duyu sistemdir. Gebeliğin başlangıcından 21 gün sonra gelişmeye başlar. Yaklaşık gebeliğin 5 ayından sonra tamamen gelişti. Anne hareket ettikçe, annenin hareketleriyle gelişmekte olan Vestibüler sisteme stimülasyon sağlar. Bu uyarı fetüsün sinir sistemini gelişmesine yardımcı olur. Vestibüler sistem “Duyuların Kralı” olarak biliniyor, çünkü her şey ona bağlıdır. Vücudumuzun bütün kasları, duyu sistemleri, duygular ve dikkatimiz Vestibüler sistemine bağlıdır. 

Dokunma Duyusu

• Yaklaşık 8. Gebelik haftasında dokunma hissinin başladığı düşünülmektedir. Dokunma duyusu; başlangıçta çoğunlukla dudak ve burunda olmak üzere yüzdeki duyusal reseptör gelişimi  ile başlar. (Ardından avuç içi, ayak taban (12 haftada), karın bölgesinde (17 haftada) ve bütün vücutta (32 haftada) gelişmeye devam eder). Fetüs, yüzünü okşayarak, başparmağını emerek, vücudunun geri kalan kısmına      dokunarak, rahim duvarına ve göbek kordonuna dokunarak rahmindeki ortamını araştırmak için bu yeni keşif duyusunu kullanır. 

Koku duyusu

• Yaklaşık 13-15. Gebelik haftasında gelişmeye başlar. Yapılan araştırmalarda anne adayı kafeinsiz      yada normal kahve içtiğinde bebeklerin kalp atım hızı ve soluk alıp verme      şekillerinde değişimler gözlenmiştir. Bunda kahvenin keskin kokusunun rolü      olabileceği düşünülmektedir. Bu alandaki ilk araştırmacılar tarafından      yapılan tespit, kokunun havaya ve nefes almasına bağlı olduğu için bir fetüsün rahimde koklanamayacağı düşünülmekteydiler. Son araştırmalara      göre, koku duyusunun doğumda çok güçlü olduğu ve bunun anne karnında      öğrenilen bir duyu sistemi olduğu gösterilmektedir. Fetüsün 9 haftalık      döneminde burun boşluğu tamamen oluşur ve koklama için kemoreseptörler 9 haftalık döneminde hazırdır. Ancak 13-15 haftada koku alma sinirlerinin (kokuyu tanımak için kullanılan) beyne bağlantıya kurmaya başlamışıyla koku duyusu bu dönemden sonra gelişmeye başladığı vurgulanıyor. Bebeğiniz doğduğunda, koku duyusuyla dünyayı keşfetmeye başlar. Bu durum, doğumdan hemen sonra görülür, bebeğiniz göğsünüze yerleştirildiğinde, anne göğsünü/ sütünü içgüdüsel olarak arar. 

Tat Duyusu

• Yaklaşık 13-15. Gebelik haftasında gelişmeye başlar. Yapılan araştırmalarda anne adayı tatlı gıdalar tükettikten sonra bebeğin yutma hareketlerinde artış, acı ve ekşi gıdalar tükettiğinde bu hareketlerde azalma olduğu tespit edilmiştir. Yaklaşık gebeliğin 8 haftasında, bebeğiniz tat tomurcukları gelişmeye başlıyor. Yaklaşık 13-15 haftasında fetüsün tat duyusu bir yetişkin gibi olmaya başlıyor. Şaşırtıcı bir şekilde, amniyotik sıvıdan, annenin beslenmesinden elde edilen köriler, sarımsak, kahve, vanilya, havuç ve nane gibi güçlü tatlardan güçlü bir şekilde koklayıp, tadını almaya başlar. 

İşitme duyusu: 

• Yaklaşık 3. Gebelik haftasında, işitme organlarınız gelişmeye başlar. Gelişim İç kulaktan başlayıp yavaşça kulak kanalına kadar inerken, en sonunda ultrasonik görüntüdeki dış kulakları görene kadar oluşmaya başlar. Yaklaşık 16. Gebelik haftasında, kulakları oluşturan kemikler ve doku gelişti. Yaklaşık 20. Gebelik haftasında ses ileten sinirlerin fonksiyonel hale gelmeye başlar. Başlangıç olarak, fetüs kanın kan damarlarınızda hareket ettiği, midenizden gelen sesleri ve kalp atışlarınız gibi bağırsak sesleri gibi düşük sesler duyar, ancak gelişim devam ederken daha yüksek perdeli sesleri duymaya başlar. Yaklaşık 25. Gebelik haftasından itibaren annesinin sesini duyabilmektedir. Yaklaşık 27. Gebelik haftasından sonra ise diğer seslere tepki vermektedir.

Görme Duyusu:

• Görme Duyusu, Anne karnında gelişen son duyudur. Yaklaşık 27. Gebelik haftasında gelişmektedir. Yapılan araştırmalar, tek yumurta ikizlerinin 27.haftadan itibaren anne karnında birbirlerini görebildiği, birbirlerine dokunabildiği ve hatta el ele tutuşabildiğini göstermiştir. Gelişen son duyu sistemi olmasının nedeni, hamileliğin ilk 26 haftası boyunca, retinanın gelişmesi için bebeğinizin göz kapaklarının kapalı kalmasıdır. 26. Gebelik haftasında bebeğin minik göz kapakları açılır ve göz kırpmaya başlar! Yaklaşık 6 ayda bebekler rahmindeki ışığı ayırt etmeye başlar. Yaklaşık 32. Gebelik haftasında bebeğiniz parlak bir fener ışığını izleyebilir. Yaklaşık 33. Gebelik haftasında bebeğin, göz bebekleri ışığa tepki vermeye başlar.      (Darılma ve genişleme – ‘’Constrict and Dilate’’). Gebeliğin son      trimesterinde, bebekte hızlı göz hareketleri (REM) görülmüştür      (Yetişkinlerde bunlar rüya gördüğümüzde ortaya çıkar). Belki de bebek rüya görüyor. Yeni doğan bebeklerimiz, görmesi gereken tüm göz yapıları vardır; ancak odaklanma, göz hareketlerini oluşturma, derinlik algısı tanıma ve el-göz koordinasyonu geliştirme gibi becerileri geliştirerek bunları kullanmayı öğrenmeleri gerekir. Amerikan Optometri Derneği'ne göre, doğumdan yaklaşık 3 aya kadar, bebeğin gözleri 20 ile 25 cm uzaklığa anca görebilmektedir. 25 cm. üzerinde odaklanamaz. Sadece siyah ve beyaz olarak görülebilir (ve gri tonları).